Phát hiện sớm ung thư đại trực tràng dễ dàng, hiệu quả và chính xác hơn với nội soi đại tràng có an thần

Hiện nay, ung thư đại trực tràng hãy còn là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh và tử vong, đặc biệt tại các nước phương Tây. Tại Mỹ ung thư đại – trực tràng đứng hàng thứ nhì về số lượng mắc bệnh và tử vong hàng năm với hơn 150 ngàn ca mỗi năm. Tại Việt Nam, ung thư đại - trực tràng cũng là một ung thư phổ biến, nằm trong top 10 ung thư hàng năm.

Quá trình và nguyên nhân bệnh sinh ung thư đại trực tràng ngày càng được biết rõ. Điều này đưa đến các khuyến cáo tầm soát và phòng ngừa bệnh.

Hầu hết các ung thư đại trực tràng đều xuất phát phát từ các polyp. Polyp là các tổn thương u lành tính. Tuy nhiên, theo thời gian các polyp này có thể phát triển thành ung thư. Việc phát hiện và cắt bỏ polyp làm giảm đến 90 % các trường hợp ung thư đại trực tràng.  Phát hiện sớm ung thư đại trực tràng cải thiện rõ rệt cơ hội chữa lành bệnh và khả năng sống còn của bệnh nhân. Một điều lưu ý là các polyp và thậm chí là ung thư đại trực tràng thường có triệu chứng không đặc hiệu, mơ hồ thậm chí là không có triệu chứng gì cả khiến cho bệnh nhân có thể chủ quan.  Vì vậy, thật không may là ung thư đại trực tràng thường đã là ung thư tiến triển trước khi chúng được phát hiện.  Phòng ngừa hiệu quả nhất là phát hiện sớm và cắt bỏ các polyp tiền ung thư trước khi chúng chuyển sang ung thư. Ngay cả trong những trường hợp ung thư đã tiến triển việc phát hiện sớm vẫn cải thiện đáng kể cơ hội sống còn của bệnh nhân bằng cách phẫu thuật cắt bỏ khối ung thư trước khi di căn sang cơ quan khác.

Tổ chức Y Tế Thế Giới khuyến cáo các biện pháp tầm soát ung thư đại tràng bao gồm  các biện pháp chính:

- Thăm khám trực tràng

- Tìm máu ẩn trong phân

- Nội soi đại tràng sigma và nội soi toàn bộ đại tràng

Một số phương pháp cũng được đề nghị như: tìm các marker ung thư đại tràng, nội soi đại tràng ảo với CT và MRI… nhưng chưa phổ biến lắm. Một lưu ý là nếu như tất cả các phương tiện tầm soát này là dương tính (có nghĩa là gợi ý) thì đều phải nội soi đại tràng để chẩn đoán chính xác và để cắt bỏ polyp trong lúc nội soi. Vì thế, nội soi đại tràng được coi là tiêu chuẩn vàng trong tầm soát ung thư đại trực tràng.

Hiểu biết là như vậy, tuy nhiên trong thực tế nội soi đại tràng thường bị bệnh nhân e ngại và lãng tránh vì… sợ mà nhất là sợ đau. Vì thế, cho đến nay, các nhà nội soi đã cố gắng tìm nhiều cách khác nhau để làm giảm sự đau đớn, khó chịu của người bệnh và thuyết phục họ tham gia tích cực vào các chương trình thăm dò tầm soát định kỳ. Một trong những phương pháp đó là nội soi đại tràng kết hợp với an thần để tạo ra một giấc ngủ nhẹ nhàng trong lúc soi. Điều này có thể làm dấy lên nỗi băn khoăn mới về an thần, một nỗi băn khoăn hoàn toàn chính đáng.

Thực ra, an thần là một hình thức gây mê nhẹ, ở mức độ thấp nhất có thể. Lượng thuốc được tính theo số cân nặng của bệnh nhân sao cho phù hợp nhất với từng cá nhân, từng loại thủ thuật và thời gian thủ thuật yêu cầu

Mặt khác, thuốc dùng an thần ngày nay là những thế hệ tốt nhất, có thời gian thải ra khỏi cơ thể người bệnh chỉ tính bằng phút, nên sự thức tỉnh và nhận biết sau soi là khá nhanh. Bình thường theo lời khuyên của chuyên gia thì sau thức tỉnh một giờ có thể tự lái xe được và sau nửa giờ thậm chí có thể ký những giấy tờ quan trọng và có thể quyết định những công việc quan trọng. Những người bận rộn không còn phải lo lắng về thời gian.

Ngoài ra, đối với người già, người có các bệnh lý kèm theo như bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp, hen phế quản … có chỉ định nội soi thì nội soi với an thần là một lợi thế lớn, tránh lên cơn tăng huyết áp và khó thở đột ngột. Dĩ nhiên là những người này cần được bác sĩ gây mê khám xét cẩn thận và có thể cho làm những xét nghiệm cần thiết trước khi nội soi. Liều lượng thuốc đối với những bệnh nhân này cũng được bác sĩ gây mê tính toán rất chi li, chính xác.

Về thầy thuốc nội soi, với việc kết hợp với an thần, họ cũng có đủ thời gian hơn, ít phân tâm hơn để phát hiện và điều trị các tổn thương trong đại tràng.

Tóm lại chúng ta đã biết rõ:

- Ung thư đại- trực tràng thường xuất phát từ các polyp lành tính

- Việc phát hiện và cắt polyp làm giảm 90% ung thư đại trực tràng. Do đó ung thư đại tràng là một loại ung thư có thể ngăn ngừa được.

- Nội soi đại tràng là tiêu chuẩn vàng trong tầm soát ung thư đại trực tràng

- Với việc kết hợp với an thần, nội soi đại tràng đã trở nên dễ chịu và an toàn hơn rất nhiều

Với tất cả mọi người, phòng bệnh hơn chữa bệnh thực sự xác đáng với  căn bệnh phổ biến và nguy hiểm này.

Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Quốc Vĩnh
Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin