Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm gây ra  do 1 trong 4 loại virus Dengue, qua trung gian truyền bệnh là muỗi. Các chủng virus này có liên quan với nhóm virus gây ra bệnh sốt vàng và nhiễm trùng ở phía tây sông Nile.

Ước tính trên thế giới có khoảng 390 triệu ca nhiễm sốt xuất huyết mỗi năm, với khoảng 96 triệu ca phát bệnh.

Hầu hết các trường hợp sốt xuất huyết xảy ra ở vùng nhiệt đới trên thế giới, những vùng có nguy cơ cao nhất như:

-    Khu vực Ấn Độ
-    Đông Nam Á
-    Phía nam Trung Quốc
-    Đài Loan
-    Các đảo ở khu vực Thái Bình Dương
-    Caribbean (trừ đảo Cuba và quần đảo Cayman)
-    Mexico
-    Châu Phi
-    Nam Trung Mỹ ( trừ Chile,  Paraguay, và Argentina)

Ở Mỹ, các trường hợp nhiễm sốt xuất huyết đa phần là từ các chuyến đi xuất cảnh. Tuy nhiên, nguy cơ đang gia tăng đối với cư dân sống ở vùng biên giới Texas-Mexico và vài khu vực ở miền Nam nước Mỹ. Năm 2009 có một trận dịch sốt xuất huyết bùng phát ở Key West, bang Florida.

Sốt xuất huyết là bệnh lây truyền do bị muỗi Aedes mang virus Dengue đốt. Muỗi đốt người nhiễm virus Dengue trong máu sẽ trở thành trung gian truyền bệnh. Bệnh không lây lan trực tiếp từ người sang người.

(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)

Triệu chứng của sốt xuất huyết

Thường bắt đầu có triệu chứng sau 4 đến 6 ngày nhiễm virus, và có thể kéo dài lên đến 10 ngày, người bệnh có thể có các triệu chứng sau:

-    Sốt cao đột ngột
-    Đau đầu dữ dội
-    Đau hốc mắt
-    Đau khớp dữ dội kèm đau cơ
-    Mệt mỏi
-    Buồn nôn
-    Nôn
-    Sau cơn sốt đầu tiên, 2 đến 5 ngày tiếp theo sẽ xuất hiện phát ban
-    Xuất huyết nhẹ như: chảy máu mũi, chảy máu chân răng, hoặc dễ bị bầm

(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)

Đôi khi, các triệu chứng khá nhẹ, dễ gây nhằm lẫn với các trường hợp cúm hay nhiễm siêu vi khác. Những trẻ nhỏ và những người chưa từng bị nhiễm trước đó có thể tình trạng sẽ nhẹ hơn. Tuy nhiên triệu chứng có thể diễn tiến nặng như sốt cao, tổn thương hệ bạch huyết và mạch máu, chảy máu mũi- chảy máu chân răng, gan to, suy tuần hoàn. Bệnh có thể tiến triển thành xuất huyết ồ ạt, choáng và tử vong. Trường hợp này gọi là Choáng do sốt xuất huyết (DSS: dengue shock syndrome).

Những người có hệ miễn dịch kém cũng như những người sốt xuất huyết lần 2 có nguy cơ sốt xuất huyết thể nặng cao hơn.

Chẩn đoán sốt xuất huyết

Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu tìm virus hay kháng thể để chẩn đoán sốt xuất huyết. Bạn nên cho bác sĩ biết nếu bạn có biểu hiện bệnh sau chuyến đi đến vùng nhiệt đới. Vì việc này sẽ hỗ trợ bác sĩ trong chẩn đoán.

Điều trị sốt xuất huyết

Không có thuốc đặc trị bệnh sốt xuất huyết. Nếu bạn nghi ngờ bị sốt xuất huyết, bạn có thể dùng thuốc giảm đau acetaminophen, không nên dùng aspirin vì có thể gây xuất huyết nặng. Bạn nên nghỉ ngơi, uống nhiều nước và đi khám bác sĩ. Nếu bạn có biểu hiện chuyển biến nặng trong 24 giờ đầu sau hạ sốt, bạn nên được đưa đến bệnh viện ngay để kiểm tra các biến chứng.

Phòng ngừa sốt xuất huyết

Hiện tại chưa có vaccine phòng sốt xuất huyết. Cách tốt nhất để phòng tránh bệnh này là ngăn không cho muỗi đốt, đặc biệt nếu bạn sống và đi đến vùng nhiệt đới. Bảo vệ bản thân và nỗ lực ngăn muỗi phát triển.

Bảo vệ bản thân:

-    Tránh xa những vùng dịch nếu có thể.
-    Sử dụng chất xua muỗi, thậm chí trong nhà.
-    Nên mặc quần dài, áo tay dài, mang vớ khi ở ngoài trời.
-    Trong nhà nên sử dụng máy điều hòa.
-    Đảm bảo màng chắn cửa sổ và cửa chính an toàn, không bị thủng. Nếu nơi ngủ không có màng lưới chắn hay máy điều hòa nên ngủ mùng.
-    Nếu bạn có triệu chứng sốt xuất huyết nên đến gặp bác sĩ.

Giảm số lượng muỗi: hãy loại bỏ những chỗ muỗi có khả năng sinh sản, những chỗ có thể bị tù đọng nước mưa như vỏ xe cũ, vỏ lon, lọ hoa. Thay nước thường xuyên cho các vật dụng chứa nước trong nhà.

Nếu có thành viên trong gia đình bị sốt xuất huyết, nên chú ý bảo vệ bản thân và những thành viên còn lại ngăn không bị muỗi đốt. Muỗi đốt người bệnh sẽ trở thành trung gian truyền bệnh cho người khác trong nhà.

Biên dịch từ nguồn WebMD
Nhóm Biên Dịch Y Khoa, Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin     Lưới chống muỗi | cua luoi chong muoi