Tẩy trắng răng

Trong vài năm gần đây, làm trắng răng (tẩy trắng răng) đã trở thành một trong những phương pháp điều trị nha khoa thẩm mỹ phổ biến nhất (Lưu ý: bài viết này sử dụng các thuật ngữ "làm trắng" và "tẩy trắng", có thể thay thế cho nhau). Và hầu như các nha khoa hiện nay đều có dịch vụ này. Tẩy trắng răng là một phương pháp điều trị bảo tồn, ít chi phí hơn so với điều trị phục hình răng (làm răng sứ) trong những trường hợp răng bị đổi màu. Các sản phẩm làm trắng răng được bán không cần bác sĩ kê toa trên thị trường cho người tiêu dùng hiện nay để sử dụng tại nhà bao gồm: nước súc miệng, kẹo cao su, kem đánh răng, miếng dán tẩy trắng răng …cũng dần phổ biến.

I. Tẩy trắng răng cần được sự giám sát bởi chuyên gia:

Một cuộc thăm khám nha khoa thường bắt đầu với một tiền sử sức khỏe tổng quát và nha khoa. Kiểm tra trong miệng các mô cứng, mô mềm và kiểm tra thêm ngoài miệng về đầu và cổ cũng được tiến hành để đánh giá bệnh nhân về các vấn đề sức khỏe răng miệng cũng như các dấu hiệu bệnh lý khác. Tiền sử bệnh có thể bao gồm các ý kiến của bệnh nhân liên quan đến các nguyên nhân gây ra sự đổi màu răng, một tiền sử của bệnh dị ứng (có thể bao gồm các thành phần nguyên liệu tẩy trắng), và các thông tin bất kỳ liên quan trong quá khứ về vấn đề ê buốt răng.

Một số trường hợp bị đổi màu răng có thể là kết quả của một bệnh hoặc tình trạng đòi hỏi phải điều trị nội nha, phục hình hoặc phẫu thuật. Chẩn đoán như vậy chỉ có thể được thực hiện bởi một bác sĩ răng hàm mặt trước khi xem xét đến điều trị tẩy trắng răng.

Sự thay đổi màu sắc là những dấu hiệu cho thấy có một bất thường tiềm ẩn nào đó làm thay đổi màu răng. Tẩy trắng răng chỉ làm thay đổi màu răng nhưng sẽ không loại bỏ được các bất thường tiềm ẩn đó. Những nguyên nhân gây ra sự đổi màu còn đang ẩn giấu này có thể dẫn đến mất răng hoặc các biến chứng khác nếu không được điều trị. Sâu răng hoặc phục hồi bị hở là hai tình trạng phổ biến có thể làm cho răng tối màu. Bệnh nhân cần được hiểu phương pháp điều trị tẩy trắng sẽ không loại bỏ sâu răng mà có thể sau đó chúng tiến triển và kết quả cần thiết cho các phương pháp điều trị thêm và tốn kém hơn nếu không được điều trị ngay từ đầu. Những vấn đề này cần được kiểm tra kỹ lưỡng bởi bác sĩ.

Kiểm tra các vấn đề liên quan đến bệnh nghiến răng hoặc rối loạn chức năng thái dương hàm, vì có thể bị trầm trọng hơn nếu sử dụng máng tẩy trắng răng. X-quang có thể cần thiết để hỗ trợ trong việc kiểm tra và chẩn đoán bệnh hoặc tình trạng có thể gây ra sự đổi màu răng, chẳng hạn như tủy hoại tử có hoặc không nhiễm trùng, dị thường kích thước buồng tủy và giải phẫu học, vôi hóa, tiêu chân răng, vv. Một tiền sử bệnh nhạy cảm răng cần được điều tra một cách cẩn thận để xác định nguyên nhân và cần thiết phải điều trị trước khi thực hiện tẩy trắng răng sẽ mang lại lợi ích cho bệnh nhân.

Kiểm tra răng miệng sẽ giúp xác định và ghi lại sự hiện diện và vị trí của phục hồi răng hiện có. Bước này có thể khá quan trọng đối với một chiếc răng đã được phục hình, liệu màu sắc có phù hợp với những răng bên cạnh sau tẩy trắng, vì các phục hình không thay đổi màu sắc khi tẩy trắng. Phục hình răng cũng có thể là một nguyên nhân gây ra sự đổi màu răng: kim loại và các vật liệu phục hình khác có thể ảnh hưởng đến màu răng tùy thuộc đáng kể vào tính trong mờ và độ dày của cấu trúc mô răng còn lại.

Mong muốn của bệnh nhân có thể không thành hiện thực, trừ khi vấn đề thẩm mỹ với phục hồi hiện tại được đề cập ngay lúc ban đầu. Cân nhắc xem xét thêm bao gồm: rạn nứt men răng và sự nhạy cảm có liên quan; bề mặt chân răng bị lộ; và cân nhắc khác như sự trong mờ hoặc khuyết tật ở hình dạng răng hoặc giải phẫu.

Thói quen và lối sống của bệnh nhân, cũng như sự hiện diện của các khí cụ tháo lắp, cố định hoặc phục hình, cũng cần được xem xét trong quá trình khám. Hình ảnh và màu răng được ghi nhận trước thì rất hữu ích để ghi lại một cơ sở để đánh giá tốt hơn sự thành công của điều trị.

Sau khi hoàn thành việc kiểm tra răng miệng, chẩn đoán, một số điều trị khác có thể được khuyến cáo và ưu tiên thực hiện trước. Mặc dù mối quan tâm ban đầu của bệnh nhân có thể chỉ là răng đổi màu, việc tẩy trắng có thể không được thực hiện cho đến khi các vấn đề khác được giải quyết trước. Nếu phục hình răng có hiện diện, thường các chi phí liên quan đến việc trám lại hoặc làm lại mão răng để phù hợp với màu các răng bên cạnh sau khi tẩy trắng có thể dẫn đến việc tẩy trắng không thực hiện được do vượt quá khả năng tài chính của bệnh nhân. Khi bệnh nhân vẫn tiếp tục mong muốn tẩy trắng, bác sĩ sẽ xem xét và đề nghị vật liệu, kỹ thuật, và các hệ thống thuốc tẩy phù hợp để phục vụ bệnh nhân tốt nhất. Những yếu tố ảnh hưởng đến chi phí có thể ảnh hưởng đến quyết định điều trị của bệnh nhân.

Thời gian điều trị và kết quả dự kiến sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân của sự đổi màu, cũng như việc chọn lựa các sản phẩm thuốc tẩy và kỹ thuật điều trị. Nha sĩ có thể thảo luận về các yếu tố liên quan với bệnh nhân  trong quá trình lập kế hoạch điều trị. Kết quả có thể rất thay đổi vì đổi màu răng có liên quan đến nhiều nguyên nhân như: di truyền, mắc phải, tuổi tác làm thay đổi màu răng, nhuộm màu bên ngoài (ví dụ, từ chế độ ăn uống hoặc hút thuốc), hoặc nhuộm màu thật sự bên trong như tetracycline hoặc màu sắc thay đổi thứ phát do chấn thương răng…

Nếu bệnh nhân có tiền sử răng nhạy cảm răng do nhiệt độ hoặc kích thích cơ học, hay có tiền sử nhạy cảm trong quá trình tẩy trắng răng, những lợi ích của lựa chọn điều trị nhạy cảm răng trước có thể được thảo luận với bệnh nhân. Những lựa chọn để giúp quản lý nhạy cảm răng có thể bao gồm việc sử dụng các thuốc chống viêm, fluoride, hoặc kali nitrat… Trong thời gian điều trị, có thể cần thiết để thay đổi lựa chọn một sản phẩm tẩy trắng răng khác thay thế, thay đổi thời gian điều trị hoặc điều trị từng khoảng thời gian sẽ được bác sĩ tính toán kỹ lưỡng. Tùy thuộc vào đáp ứng, tác dụng phụ trên mỗi người hoặc các vấn đề khác, cũng có thể cho bệnh nhân ngưng điều trị nếu cần thiết.

II. Phương pháp tẩy trắng răng:

Phương pháp điều trị tẩy trắng được nha sĩ giám sát có thể bao gồm tẩy trắng tại phòng, hay tẩy tại nhà sử dụng máng tẩy trắng hoặc một sự kết hợp của hai phương pháp điều trị trên. Sự lựa chọn giữa các phương pháp và các loại sản phẩm liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm cả lối sống của bệnh nhân, tiền sử sâu răng, răng nhạy cảm, và loại đổi màu răng.

Ngoài ra, nhu cầu và hiệu quả của việc duy trì hoặc định kỳ điều trị lại cũng rất khác nhau. Điều này có thể được giải quyết tùy theo đáp ứng cơ địa bệnh nhân đến tẩy trắng răng. Một cuộc thăm khám nha khoa, có thể cần thiết X - quang, nên đi trước khi lập lại điều trị tẩy trắng lần nữa.

Với phương pháp tẩy trắng bằng máng tẩy, nếu nhạy cảm răng là vấn đề, máng có thể thuận lợi cho việc sử dụng các loại thuốc chống ê buốt. Trừ khi thuốc tẩy trắng đã bao gồm chất giảm độ nhạy cảm răng. Nồng độ peroxide cao hơn dẫn đến nhạy cảm hơn nhưng có thể không rút ngắn thời gian điều trị. Vì răng mỗi cá nhân có thể đáp ứng ở các mức độ khác nhau.

Với tẩy trắng răng tại phòng, cả hai cách: cách ly và bảo vệ các mô niêm mạc là rất cần thiết. Bác sĩ cũng có thể xem xét chỉ định thuốc giảm đau, vì sau điều trị, răng nhạy cảm là không thể đoán trước. Lịch trình điều trị cũng có thể là một phương pháp hữu ích để giúp giảm thiểu sự nhạy cảm răng. Việc tẩy trắng bằng đèn thường là khi sử dụng các kĩ thuật tẩy trắng tại phòng. Một số báo cáo cho rằng nhiệt độ tủy có thể tăng, có thể làm tăng sự nhạy răng do việc sử dụng ánh sáng đèn tẩy trắng không phù hợp, tuỳ thuộc vào nguồn ánh sáng và thời gian tiếp xúc. Hiện nay đã có các hệ thống tẩy trắng tại phòng không cần đèn có thể làm giảm các nguy cơ trên mà hiệu quả gần như tương đương.

Như đã nói ở trên, việc sử dụng các sản phẩm làm trắng không có giám sát bởi nha sĩ tăng những mối lo ngại về khả năng tiềm tàng của một số bệnh lý không được chẩn đoán hoặc bệnh tìm ẩn (dù có liên quan đến việc đổi màu răng hay không), các khía cạnh thẩm mỹ hoặc chức năng của phục hình răng hiện tại, dị ứng hoặc phản ứng không thuận lợi khác không được nhận biết.

Ngoài những vấn đề an toàn, vắng mặt một cuộc thăm khám nha khoa và tham khảo ý kiến chuyên gia, sự mong đợi của người sử dụng có thể không thành hiện thực.

Kết luận:

Tẩy trắng răng là một trong hầu hết các phương pháp điều trị nha khoa bảo tồn nhất, ít chi phí và hiệu quả để cải thiện hay tăng cường thẩm mỹ nụ cười của bạn. Tuy nhiên, tẩy trắng răng không phải là không có rủi ro và dữ liệu lâm sàng trong dài hạn về các tác dụng phụ của tẩy trắng răng còn giới hạn.

Do đó, tẩy trắng răng tốt nhất nên thực hiện dưới sự giám sát của các chuyên gia và một cuộc kiểm tra răng miệng trước khi chẩn đoán và điều trị nên đi trước. Bác sĩ sẽ thảo luận các vấn đề với bệnh nhân, các lựa chọn điều trị tẩy trắng thích hợp nhất, dựa trên lối sống của bệnh nhân, cân nhắc về tài chính, và sức khỏe răng miệng hiện tại. Bệnh nhân quan tâm các sản phẩm tẩy trắng không cần kê toa cũng nên được khám nha khoa, và cần được nhắc nhở rằng họ có thể vô tình mua sản phẩm mà có thể có ít hoặc không có hiệu quả thay đổi màu sắc răng và cũng có thể có những tiềm ẩn mối gây hại.

Bác Sĩ Nguyễn Đức Trình

Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin